Engellilere Ait Araçların Tescil İşlemleri
31.01.2018 Tarihli ve 30318 sayılı Resmî Gazete'de yayınlanan Araçların Satış, Devir Ve Tescil Hizmetlerinin Yürütülmesi Hakkında Yönetmelik gereğince engellilere ait araçların tescil işlemleri aşağıdaki kurallar çercevesinde noterler tarafından yapılır. Engellilere ait araçların tescil işlemleri için gereken belgelerin listeside yine aşağıda yer almaktadır.
1. Engellilere ait araçların tescili işlemleri, araç sahibinin engellilik derecesini gösterir sağlık raporu, ilgili vergi dairesi müdürlüğü tarafından düzenlenen özel tüketim vergisi istisnası uygulandığına dair özel tüketim vergisi ödeme belgesi ve araçların tescili için gerekli diğer belgeler esas alınarak yapılır.
2. Araçların ithalatını engellilerin yaptığı durumlarda, aracın trafik şahadetnamelerinde yer alan şerhler aracın tescil kayıtlarına işlenir.
3. Engelliler tarafından ithal edilen araçlar gümrük idaresinin izni olmadan ve gümrük vergileri ödenmeden engelli olmayanlara ödünç verilemez, kiralanamaz, devredilemez veya satılamaz. Ancak bu araçların ilgili gümrük müdürlüğünün izni dahilinde engelli kişilere veya mirasçılarına ödünç verilmesi, kiralanması, devri veya satışında gümrük vergisinin ödenmesi şartı aranmaz.
4. Araçların engelliler tarafından yurt içinden ilk iktisabında (ilk edinmede);
a) Özel tertibatlı araçların, engelliler tarafından bizzat kullanılmak amacıyla özel tüketim vergisinden müstesna olarak yurt içinden ilk iktisabında, tescil kayıtlarına “İlk iktisap tarihinden itibaren beş yıl geçmedikçe özel tüketim vergisi ödenmeden devri, satışı, hibesi, intifasının mülkiyeti muhafaza kaydıyla veya sair şekillerde sözleşme ile devri, tasarruf hakkının vekaletname ile devredilmesi, özel tertibatının kaldırılması veya değiştirilmesi yasaktır.” şeklinde şerh işlenir.
b) Herhangi bir engeli bulunmayan kişilerin kullanımına uygun olarak imal edilmiş olan aracın teknik donanımlarında hiçbir değişiklik yapılmadan, engelli kişinin sağlık raporunda belirtilen tertibatın ilave aparatlarla taktırılmış olması halinde bu aracın tescil kayıtlarına yukarıdaki (a) bendinde yer alan şerhin yanı sıra, “Araç sahibinin eşi, üçüncü dereceye kadar kan ve kayın hısımlarından bir sürücü veya noterce düzenlenmiş iş akdine bağlı olarak istihdam edilen bir sürücü tarafından da kullanılabilir.” şeklinde şerh işlenir. Aracın engelli veya bu kişiler tarafından her iki şekilde de kullanılabileceğinin yetkili kurum veya kuruluş tarafından belgelendirilmesi şarttır.
c) Aracın sürülmesine yönelik özel tertibatı olmayan ve engellilik derecesi %90 ve üzeri olan engelliler tarafından özel tüketim vergisinden müstesna olarak yurt içinden ilk iktisabı yapılan taşıtların tescil kayıtlarına “İlk iktisap tarihinden itibaren beş yıl geçmedikçe özel tüketim vergisi ödenmeden devri, satışı, hibesi, intifasının mülkiyeti muhafaza kaydıyla veya sair şekillerde sözleşme ile devri, tasarruf hakkının vekaletname ile devredilmesi yasaktır.” şeklinde şerh işlenir.
5. Daha önce tescili yapılmış olan araçların, engellilik derecesi %90’ın altında olması halinde özel tertibat yapılmak şartıyla; engellilik derecesi %90 ve üzerinde olması halinde ise özel tertibat yapılmaksızın engelliler adına tescili yapılabilir.
6. Özel tertibatlı araçların tadilat veya montaj belgelerinde yer alan tertibat kodu tescil kayıtlarına işlenir.
7. Zihinsel engellilere ait araçların tescili için, veli ya da vasileri tarafından araç nedeniyle doğabilecek hukuki ve cezai sorumlulukları kabul ettiklerine dair noterde düzenlenmiş taahhütnamenin tescil anında verilmesi zorunludur.
8. Özel tüketim vergisi istisnası ile edinilen araç tescil edilmeden önce, istisnadan yararlandırılan engelli kişinin ölümü halinde tescil işlemi aracın vergisi ödenmek suretiyle yapılabilir.
Engelli Araçlarının Tescili İçin Gerekli Ek Belgeler
1. 30.3.2013 tarihli 28603 sayılı Özürlülük Ölçütü, Sınıflandırılması ve Özürlülere Verilecek Sağlık Kurulu Raporları Hakkında Yönetmelik hükümlerince verilen Sağlık Kurulu Raporu
2. Tescil edilecek araç özel tertibatlı ise araç sahibine ait engelli sürücü belgesi
3. Tescil edilecek olan araç hem engelli hem de engelli olmayan kişilerin kullanımına uygun ilave aparatlarla donatılmış ise; aracın engelli veya engelli olmayan kişiler tarafından her iki şekilde de kullanılabileceğine dair TSE tarafından düzenlenen “Özel Tertibatlı Araçların Engeli Olmayan Kişilerce Kullanılmasıyla İlgili Teknik Muayene Raporu”